Nieuwe Revu - 19-05-1999


Freek de Jonge? Sodemieter toch op zeg! Hypocriet mannetje.


Samen met Kees Prins en Herman Koch is Michiel Romeyn (43) bezig aan z'n tiende Jiskefet-seizoen. Op Pinkstermaandag staat hij op het hoofdpodium van het Pinkpopfestival. Als presentator wel te verstaan.


Als presentator van Pinkpop ben je een beetje een substituut-popster, toch?

Tuurlijk. Ik heb ook altijd al popster willen zijn. Ik ben een andere richting op gegaan, maar ik zou er een moord voor doen om nog een keer met Pennywise op te mogen treden. Ik kan alleen niet spelen, da's een beetje het probleem.

Nooit gitaarles gehad? Of gedrumd?

Ik had het geduld er niet voor, denk ik. Bovendien, met Nederlandse bandjes blijft het altijd sappelen. Dan gaan ze weer in zo'n bus naar Oldenzaal, om in een of ander jeugdhonk te spelen. Nee, ik wilde wel popster zijn, maar dan wel in een Amerikaanse of Engelse band. Dat was de jongensdroom. Maar het echte leven van een bandje lijkt me toch niet echt... Als je het af en toe ziet, daar backstage op Pinkpop. Die verveling! Ze worden binnengevlogen, en na een uurtje spelen verdwijnen ze weer in de limo naar Mönchegladbach ofzo. Ik kan me ook heel goed voorstellen dat je totaal aan de dope raakt als je in zo'n bandje zit. Vorige jaar met The Verve - vervelende jongens, trouwens - die zitten dan backstage voor zo'n cabine te suffen. En elke keer met het bekende envelopje naar de wc. Vervolgens doen ze hun setje. En dan eerst het publiek uitkafferen, zo van: 'you fucking hippies', vervolgens spelen, en weer weg. Dat lijkt me ook niet alles.

Dat strookte niet met je jongensdromen

Nee, ik dacht dat het helemaal te gek zou zijn backstage. Een beetje dat gesamt-gevoel, met al die bandjes. Maar ze praten nauwelijks met elkaar. Een saai gedoetje. Toch blijft het me fascineren.

Wat boeit je dan zo?

Ik vind dat hele gedoe om die popmuziek gewoon leuk. Ik presenteerde ooit het Halfway-festival, waar Van Morisson zou optreden. Op een gegeven moment stopte er zo'n geblindeerde Mercedes. Kwam dat kekke, kleine mannetje eruit stappen, met zo'n grote bodyguard. Vervolgens deed de chauffeur de achterdeur open, en zijdelings viel daar iemand stomlazerus uit die auto. Een half uur later moest Morisson op, en die dronken man werd door twee man naar het podium begeleid, waar ie achter een orgeltje ging zitten. Hij kon geen noot meer raken. Dat bleek dus de beroemde Georgie Fame te zijn. Jezus man, ik heb nog nooit iemand zo starnakel dronken gezien! Of zo'n Danzig, die dan niet z'n caravan uit wil komen omdat ie ligt te neuken. Dat iedereen een half uur op die lul moet wachten. Een heel eng mannetje ook. Zo'n glibbertje in een bodystockinkje van rubber. Een ontzettende praatjesmaker. Dat vind ik ook zo goed van popmuziek: die arrogantie.

Dat is toch een pose?

Ja, maar je moet het maar kunnen. Ik doe het wel eens met die Tony van Heemschut. Die act is naar aanleiding van Danzig onstaan: heel lang wachten op zo'n lul die maar niet komt. Zelf ben ik daar iets te verlegen voor. Wil je overigens een stukkie kaas? Ik heb Camenbert.

Graag. De Jiskefet-kijkers zullen jou geen verlegen man vinden.

Debiteuren Crediteuren is live opgenomen, hoewel iedereen denkt dat het een lachband is, maar dat is maar voor een klein publiekje. Televisie is toch iets heel anders. Je zet een camera neer, en je gaat wat voor die camera zeggen.

Ben jij je helemaal bewust van je publiek?

Jawel, vroeger hadden we nog een elite, de VPRO-elite. Maar dat is inmiddels zo groot geworden. Uiteindelijk hadden we een miljoen kijkers. Tegenwoordig hangen voetballers om je nek, en de jongens op de markt ook. Het is nu weer voor een groot publiek.

Heeft dat het veranderd?

Nou , het verveldende is dat je niet meer met Koninginnedag de stad ik kan. Want dan ben je de lul. Dan gaan ze dronken om je nek hangen: Hé Lullo, hééé, Lullo. Dan kijken ze je verwachtingsvol aan, zo van: daar hebben de lolbroek, nu gaat het leuk worden. Terwijl ik alleen maar denk: wegwezen! Want dat was toch niet helemaal de bedoeling.

Daar was je vast niet op voorbereid.

Nee, wij wilden gewoon een programmaatje maken met dingen die we zelf nog wel eens op televisie wilden zien. Dat bleek ontzettend veel te zijn. Ik bedoel: die twee Duitse soldaten die in de duinen een doek van twee bij zes oprichten om een stilleven te schilderen. En zo'n vernissage in het Cobra-museum, waar die moffen tussen staan. Dat had ik nog nergens gezien.

Waar komt die fascinatie met moffen vandaan?

Ik weet het niet, ik heb het altijd gehad. En Herman gelukkig ook. Ik hoef maar zo'n uniform aan te trekken, en ik voel me de hele dag als een vis in het water.

Bij Herman zou je nog kunnen denken: die komt uit Arnhem, die is gewoon een brug te ver.

Herman heeft maar heel kort in Arnhem gewoond. We komen allebei uit Amsterdam-Zuid. En daar was die oorlog heel beladen. Half Zuid heette Cohen, of Polak. Het was dus altijd een zeer delicaat onderwerp.

Het ultieme taboe

Ja, bijna wel. Een oom van me was ook gek op Duitse uniformen. En toen hij een weekendje kwam oppassen, kregen mijn broer en ik allebei een Duits uniform. Toen m'n ouders thuiskwamen, hebben ze die pakken meteen woedend in de gracht geflikkerd. Dat kon absoluut niet.

Last van verlate pubertijd?

Ik ben bang van wel. Maar heel Jiskefet is voor de helft verlaat aan het puberen. Die term bestaat ook echt in de psychologie. Daar zijn pillen voor tegenwoordig. Ik ben bang dat volwassen worden, of wat daar voor door moet gaan, gewoon niet zo leuk is.

Jiskefet is een vrijplaats, een speeltuin.

Dat kan je wel stellen. Viezige dingen vind ik ook altijd erg leuk. Ranzige dingen. Het Parool schreef na de eerste aflevering van dit seizoen: Dit is de goorste scène ooit op de Nederlandse tv vertoond. Goor, goor, goor.

Blijft dat leuk?

Nou, we doe het nu al tien jaar, en we voelen inmiddels wel een bodem. Maar we blijven leuke dingen ontdekken. Zo is er nog nooit een comedy gemaakt over een jaren zestig bandje. Vroeger had je Fonzie, of hoe heette dat ook alweer? Good Old Days?

Happy Days

Happy Days ja. Daar kwamen we achter toen we die scène maakten met dat Nederlandse beat-bandje The Card. Er waren zo ontzettend veel mensen die dat meesterlijk vonden, omdat ze het allemaal zelf hadden meegemaakt. Dus je zou best een serie kunnen maken over de Nozemtijd. Nog een stukkie kaas misschien?

Vooruit dan. Is het jullie uitsluitend om de lol te doen?

Nou ja,óók. Maar wat ik al zei:"dingen maken die nog niet eerder gedaan zijn. Er is dus nog nooit een serie gemaakt over een Nederlands popbandje. Of zo'n scène van een coureur die de vangrails in racet, met een ongehoorde klap. Zo'n coureur die een brandende raceauto uitstapt. En dan komt er een man op een brommertje, die op z'n boers zegt: Hejje al wat gegeten? Mojje achterop? En die rijden dan het circuit af. Dat zou ik nou wel eens willlen zien.

Freek de Jonge verwijt jullie dat Jiskefet niet geëngageerd zou zijn.

Freek de Jonge? Sodemieter toch op zeg! Hypocriet mannetje.

Hoezo?

Ach, dat linkserige gedoe van die jongen. En opeens is-ie weer helemaal Bolkestein. Freek de Jonge is zo'n man met acht BV's. Voor welk zaakje hij staat is mij echt een raadsel. Hij is een dominee.

Is dat een generatieverschil?

Ik denk het wel. Een paar jaar geleden zei hij dat hij tot Bolkestein was bekeerd. Dat die groot gelijk had en dat zíjn generatie het niet voor elkaar had gekregen met al die idealen. Maar het is een hypocriete man. En hij kan niet tegen concurrentie: hij móet de geestigse man van heel Nederland zijn. En die stukjes in het Parool! Het zweet breekt je toch uit als je die leest. Echt verschrikkelijk. Een soort macramé-journalistiek. Alleen maar over zichzelf. Slecht geschreven ook. Maar goed, dat heb ik nou al honderd keer gezegd. Ik heb eigenlijk geen zin meer om die lul nog een keer op te voeren.

Hij heeft jullie bijkans voor fascisten uitgemaakt.

Ik snapte dat stukje helemaal niet. Hij schreef: Humor heeft een soort referentie nodig, en daar mag je niet van afwijken, anders... Ja, dat is die generatie, dan word je voor fascist uitgemaakt. Groot gelijk overigens, want dat is ook zo: we zijn alledrie Feldwebels.

Vandaar die uniformen?

Ja, die hingen nog boven in de mottenballen. Verdomme jongen, die pakken zijn hartstikke duur! Zo'n helm kost al 1000 guldens, geloof ik.

Jullie hebben niet meegedaan aan die Kosovo-actie in Carré.

Ik heb dat doek van die Duitsers verkocht voor 1400 gulden. Voor de rest houden we er niet zo van. Zeker niet op die plek. Wat denk je wel: met Freek de Jonge én Youp van 't Hek op één podium. Dat wordt sláán.

Als Youp en Freek al op één podium kunnen...

Nee, schei uit zeg! Laten we ophouden over die Freek de Jonge!

Maar ga je dan niet vanwege Freek?

We zijn niet eens uitgenodigd. Maar ook al waren we dat wel: ik heb zo'n actie helemaal niet nodig: ik geef zelf wel geld. Ik bedoel: je er op voor laten staan dat je goed bent. Vreselijk. Al die multi-miljonairs die daar bij elkaar staan ter meerdere eer en glorie van zichzelf. Maar dat mag je natuurlijk weer niet zeggen.

Iets anders dan: jullie hebben dit jaar die kantoorjongens weer van stal gehaald.

Omdat we het zo leuk vonden ze een keer op een camping te zien. In een andere omgeving. Dat kan je toch niet laten liggen, die kerels die op een camping zitten, in die aluminium stoeltjes? Zoals heel Nederland op de camping zit. Het kosste nog behoorlijk wat moeite om Storm weer onder de knie te krijgen.

Misschien had je een opfriscursus in het café moeten doen.

Ja, het wordt allemaal nagedaan he? Vreselijk. Je hebt ook hele kantoren die zo praten. Jezus man, wat hebben we veroorzaakt! Met de lullo's idem dito. Op Koninginnedag zag je dan hele stapels T-shirts met als opdruk Heb je nog geneukt, lullo?. wat had ik daar de pest over in. Daar zijn een paar mensen heel erg rijk van geworden. (Wijst plotseling enthousiast naar buiten, waar een overbuurvrouw een boomstronk besproeit met een plantenspuit.) Kijk daar, weer een sketch: een vrouw die een boom spuit. Meesterlijk beeld, kan je zo opschrijven.

Dan had je ook nog die jongen die dat lullo's housenummer maakte.

Die vriend van Patty Brard, ja. Die heeft een ontzettend proces aan z'n reet gekregen. Het vervelende was ook dat het nummer zo'n discriminerend, naar toontje had. Over homo's enzo. Daar werden wij dan op aangesproken. Dus iemand kan je ook nog in een kwaad daglicht stellen. Ben je nou helemaal belazerd. Toen hebben wij hem een proces aangedaan. Konden alle opbrengsten weer teruggestort worden in de kas van Jiskefet.

Jullie zijn zelf ook niet vies van merchandise.

Nou ja, niet vies van merchandise. Er zijn een heleboel mensen die zeggen: ik heb het niet gezien, is het niet op video te krijgen? Zo is het eigenlijk ontstaan. Inmiddels zijn er 250.000 banden verkocht.

De halve VPRO-catalogus bestaat uit Jiskefet-hebbedingetjes: video's, cd's, T-shirts, petjes...

Dat valt wel mee. Die shirtjes zijn meer voor de weggeef. Mensen vinden het leuk om te hebben. Bovendien kan je er nog een aardig centje mee verdienen ook. Dus waarom zou je het niet doen? En de VPRO betaalt niet zo goed. Die vinden nog altijd dat je blij mag zijn als je er bij mag zijn. Het elite-corps.

Jullie kunnen toch overal terecht?

Ja, maar het prettige van de VPRO is dat niemand zich met je werk bemoeit. Je levert je bandje in, en verder hoor je er nooit meer wat van. Er is geen redactie aan wie je je ideeën moet verantwoorden. Dat lijkt me vreselijk. Ga dat maar eens uitleggen: dat je een scène wilt maken met een vrouw die een boom bespuit. Maar wat is dat dan? Ja, dat weet ik niet, ik wil het gewoon wel eens zien. Een vrouw die een boom zit te bespuiten? Dat gelul heb je dus niet. Ik doen het ook niet echt voor het geld. Zolang je je maar aardig kan bedruipen. En het is aan Engeland verkocht, hè. Of in ieder geval Debiteuren Crediteuren. En nota bene Duitsland heeft zeven scènes van ons gekocht.

Über Storm

Dat gaan ze naspelen ja, heerlijk. Je komt de grens eens over. Het klinkt een beetje pendant, maar het is toch vrij uniek wat we doen. En op een gegeven moment heb je in Nederland je plafond wel bereikt. Dan is het wel eens leuk om je vleugels uit te slaan.

Vroeger ging je dan een film maken.

Daar zitten we ook wel eens aan te denken. Maar dat is ontzettend tijdrovend en zwaar. En ik vind dat filmen ook niet zo leuk. Het mislukt ook vaak. Alhowel, zo'n Paul de Leeuw-film heeft toch een miljoen mensen getrokken. Wat een vervelende film trouwens. Maar dat vindt iedereen leuk. Wat dat valt te snappen.

Het is duidelijk afgebakende humor?

Ja, het is angstig als je iets niet snapt, als je geen referentie hebt. Dat geeft schijnbaar een onplezierig gevoel.

Of je gaat jezelf dom voelen.

Dat is ook leuk: mensen die zich dom voelen. Daar maakt Paul de Leeuw altijd goed gebruik van. Die maakt vaak een zogenaamde wisecrack, moet je maar eens opletten. Gisteren ook nog Rita Corita tegengekomen, ehm... Dan denk ik: Jezus, wat bedoelt-ie daar nou weer mee? Dat is een trucje, alsof het een snelle grap is, waardoor je denkt: zeker iets gemist gisteren. Ik hou niet van die man. Het is allemaal zo goedkoop en banaal wat-ie doet.

Dat beweer Freek van jullie

Freek de Jonge weet niet wat-ie met ons aan moet. Hij probeert het ook maar te kanaliseren.

Daar zouden we het niet meer over hebben.

Nee. Maar het is net of die man de maat der dingen is. Het is trouwens vreselijk in, hè, al dat cabaret-geflut. We moesten maar eens een cabaret-guerilla beginnen, vind je niet? Wil je nog een stukkie kaas?


Weer terug?